Zeeland: zonder industrie geen kans op duurzame toekomst voor regio

Het realiseren en behouden van een toekomstbestendige industrie in de Schelde-Deltaregio staat op het spel. En die is nochtans van cruciaal belang voor de regionale brede welvaart en leefomgeving, en voor de nationale economie en energietransitie. North Sea Port trekt samen met een brede Zeeuwse coalitie aan de bel in Den Haag voor actie. Deze coalitie wordt gevormd door werkgevers, werknemers, overheden, de haven, onderwijs- en kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties trekt. 

“Als we de industrie in Zeeland laten verdwijnen, verliest de regio een sociaaleconomisch fundament én grote kansen op het gebied van verduurzaming.” 

Vier urgente knelpunten 

De industrie in de Zeeuwse regio levert essentiële producten, voorziet in een groot deel van de nationale energievoorziening en speelt een sleutelrol in het behalen van de klimaatdoelen. Zeeland en North Sea Port bieden unieke kansen: het grootste waterstofcluster van de Benelux, offshore windcapaciteit, de enige Nederlandse kerncentrale en ambitieuze plannen voor groene en circulaire productie. Toch blijven cruciale investeringen momenteel uit door onzekerheid over infrastructuur, beleid en de concurrentiepositie. De coalitie signaleert vier urgente knelpunten die de toekomst van de industrie in Zeeland bedreigen: 

• Gebrek aan een concurrerend investeringsklimaat – Nederlandse energieprijzen liggen tot vier keer hoger dan in buurlanden, wat investeerders afschrikt. Daarnaast ontbreekt het aan een markt voor schone, lokaal geproduceerde producten en energie. 

• Onzekerheid over robuuste energie-infrastructuur – Netcongestie en vertraagde uitbreiding van het elektriciteitsnet belemmeren de energietransitie. Infrastructuur voor waterstof en CO2 blijven onzeker, waardoor bedrijven noodzakelijke investeringen uit- of afstellen. 

• Trage en onzekere vergunningsprocedures – Projecten die juist bijdragen aan stikstof- en CO2-reductie worden geremd door complexe regelgeving, waardoor noodzakelijke verduurzamingsinitiatieven vastlopen. 
•  
• Gebrek aan consistent langetermijnbeleid en voorspelbaarheid – Voortdurend wisselend beleid en onzekerheden over regelgeving ontmoedigen bedrijven om in Nederland te investeren. Duidelijke langetermijnvisie en juridische zekerheid zijn essentieel voor de transitie. 

Oproep aan de politiek 

Deze brede maatschappelijke samenwerking van organisaties roept Den Haag op: 

• Zorg voor betaalbare energie en een aantrekkelijk investeringsklimaat – Harmoniseer nettarieven met buurlanden, verlaag energiekosten door anders te investeren en stimuleer de vraag naar duurzame, lokaal geproduceerde producten om bedrijven in Nederland te houden. 

• Versnel de ontwikkeling van energie-infrastructuur – Maak concrete beslissingen over de aanleg van netwerken voor waterstof en CO2 en zorg voor een snelle uitbreiding van het elektriciteitsnet om investeringen in verduurzaming niet langer te vertragen. 

• Maak vergunningstrajecten werkbaar en toekomstgericht – Voorkom onnodige vertragingen bij duurzame initiatieven en creëer heldere, juridisch houdbare regels die innovatie en vergroening mogelijk maken. 

• Bied langetermijnperspectief voor een duurzame industrie – Stel een duidelijke, consistente industrievisie op die investeringen in verduurzaming stimuleert en bedrijven zekerheid biedt over energieprijzen, regelgeving en infrastructuur tot ver na 2030. 

De urgentie om in actie te komen is groot. Zonder maatregelen zal de neerwaartse spiraal zich volgens de coalitie voortzetten: bedrijven vertrekken, nieuwe investeringen blijven uit en Zeeland verliest zijn economische en sociale fundament. De klimaatdoelen voor 2030 zijn al buiten bereik geraakt en zonder actie komt ook 2040 in gevaar. De Voorjaarsbesluitvorming biedt een eerste kans om de noodzakelijke doorbraken te realiseren. 

De brede Zeeuwse coalitie wordt gevormd door: Provincie Zeeland, Impuls Zeeland, North Sea Port, Economic Board Zeeland, Gemeente Terneuzen, Gemeente Borsele, Gemeente Vlissingen, VNO-NCW Zeeland, FNV, Portiz en Smart Delta Resources (Nederland)