Yara Sluiskil realiseert in North Sea Port eerste grensoverschrijdende project voor afvang en opslag van CO2 ter wereld

De investering werd dinsdag 21 november bekendgemaakt in Den Haag, in het bijzijn van de Nederlandse minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) en de Noorse ambassadeur Bård Ivar Svendsen. Dit Carbon Capture & Storage project (CCS – afvang en opslag van CO2) in Sluiskil is het eerste project ter wereld waarbij de afgevangen CO2 grensoverschrijdend wordt opgeslagen. Daarmee baant het project een weg voor de Europese CO2-reductieambitie, waarvan CCS een belangrijk onderdeel is. 

Onder de Noorse zeebodem

Maandag 20 november maakte Yara tijdens de aftrap van de Hydrogen Week in Brussel, in het bijzijn van de Noorse Minister Aasland, al bekend een afnamecontract met Northern Lights te hebben getekend om vanaf 2025 CO2 op te slaan, diep onder de Noorse zeebodem. De deelnemende bedrijven achter de joint venture Northern Lights hebben reeds 25 jaar succesvol ervaring met de injectie en opslag van CO2 in zeebodems. Yara Sluiskil heeft al meer dan 30 jaar ervaring met de afvang, zuivering, het vloeibaar maken en verschepen van CO2. 

CO2 als grondstof

Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw vangt Yara Sluiskil CO2 af uit het productieproces. Zo’n 2,2 miljoen ton per jaar. Ruim 60 procent (1,4 miljoen ton) wordt momenteel direct nuttig toegepast als grondstof. Bubbels in frisdrank en bier, Adblue om stikstofuitstoot van dieselmotoren tegen te gaan, meststoffen, levering als groeistof aan kassen, gebruik voor cafeïne-extractie uit koffiebonen, verdovingsmiddel in slachterijen, alsook het vervoer van farmaceutica zoals vaccins zijn een greep uit de vele toepassingen die CO2 kent. De resterende 800.000 ton, die momenteel als zuivere CO2 wordt afgeblazen naar de atmosfeer, wordt vanaf 2026 vloeibaar gemaakt en vervolgens verscheept naar Noorwegen. Daar wordt het permanent opgeslagen in poreus gesteente, 2,6 kilometer diep onder de zeebodem.

Deze investering van Yara draagt bij tot de vermindering van de CO2-uitstoot in het havengebied North Sea Port.

Met dit project realiseert Yara in één klap meer dan de helft van haar ambitie om 1,5 miljoen ton CO2 te reduceren in 2030 ten opzichte van 2020. In 1990 stootte het bedrijf nog 5,2 miljoen ton CO2 uit in Sluiskil en in 2026 zal dit nog maximaal één miljoen ton bedragen. In dezelfde periode nam het volume eindproducten toe van 3 naar 5 miljoen ton per jaar. 

Groene waterstof

Het CCS project geeft Yara Sluiskil de positie om een cruciale rol in te nemen in de energietransitie. Enerzijds wordt CO2-reductie geborgd via het CCS project en anderzijds werkt Yara Sluiskil parallel aan grootschalige inname van groene waterstof. Vanaf 2026 staat een aansluiting gepland op de Nederlandse nationale waterstof backbone. Om de onzekerheid met betrekking tot de beschikbaarheid van voldoende betaalbare groene waterstof kleiner te maken, stelt minister Adriaansens een voorwaardelijke subsidie van 30 miljoen beschikbaar. 

Europa

Met het CCS project halveert Yara Sluiskil bijna in één klap de lokale CO2 uitstoot. Ten opzichte van de totale Nederlandse chemische industrie, die in 2022 15,8 miljoen ton uitstootte, betekent dit project een daling van 5,1 procent. Dit komt overeen met de CO2-footprint van 100.000 inwoners, oftewel ruim een kwart van de Zeeuwse bevolking. De investering betekent bovendien het behoud van ammoniakproductie en technologische kennis in Sluiskil, decarbonisatie van de voedselketen en borgt daarmee strategische autonomie voor Europa.